Bezienswaardigheden Fez: deze tips mag je niet overslaan

Ga mee op een free walking tour

Een van de leukste dingen om te doen in Fez is meegaan op deze free walking tour. Tijdens deze 3 tot 4 uur durende tour brengt Abdou je naar de meest interessante straten en gebouwen van de medina. De medina is met 9.000 kleine straatjes werkelijk gigantisch en achter ieder hoekje valt weer wat nieuws te ontdekken. De medina van Fez is de grootste van Marokko en dit oude stadsgedeelte is bewust als een doolhof gebouwd om vijanden te verwarren. Het is dus niet gek dat je hier in je eentje zal verdwalen. Bovendien lijken alle kleine straatjes op elkaar. Gelukkig kent Abdou ieder straatje uit zijn hoofd en weet hij je een hoop interessante weetjes te vertellen. Tijdens de tour bezoek je verschillende souks (markten), neem je een kijkje bij de grootste leerlooierij van Fez en leer je meer over de tradities van Fez.

Grappig weetje: soms kom je lage steegjes tegen die ook nog erg donker zijn. Dit werd vroeger bewust zo gebouwd, zodat ze hier een deur tussen konden plaatsen die ze dicht deden als er indringers waren. Zo dachten vijanden dat hier een huis achter zat, terwijl hier eigenlijk nog een heel netwerk van belangrijke straten achter zat verscholen.

Bezoek een van de leerlooierijen

Fez heeft de grootste lederindustrie van Marokko en het is dan ook een must een bezoek te brengen aan een van de leerlooierijen in de stad. Deze bevinden zich nog midden in de medina, tussen een hoop huizen in. Fez telde ooit 85 tot 100 leerlooierijen, maar op dit moment zijn er slechts 3 actief. Deze kan je alle 3 bezoeken, maar de grootste en meest indrukwekkende is Chouara. Tevens is dit een van de oudste leerlooierijen die vermoedelijk vlak na het stichten van Fez al is ontstaan. Bovendien is hier in al die eeuwen vrijwel niets veranderd in het proces. De lederwaren die hier worden geproduceerd, worden over de hele wereld ge?xporteerd.

De looierij bestaat uit tal van ronde stenen waar de huiden van koeien, schapen, kamelen en geiten worden bewerkt. Eerst worden de huiden een aantal dagen schoongemaakt en verzacht middels een mengsel van duivenpoep, koeienurine, kalk, zout en water. Vervolgens worden deze gekleurd met natuurlijke kleurstoffen die uit producten als henna en papaver worden gehaald. Tot slot worden de huiden gedroogd in de zon en daarvan worden mooie producten als tassen en jassen gemaakt. Alles wordt nog met de hand gedaan en het is dan ook de ideale bestemming om leren souvenirs in te slaan. Bovendien vond ik het te gek om dit proces van dichtbij te zien.

Veel omliggende winkels hebben een platform waar je de looierij van bovenaf kunt bewonderen. Spreek wel van tevoren duidelijk met de eigenaar af dat je enkel een kleine vergoeding wilt betalen om het uitzicht te bekijken en dat je niets wilt kopen achteraf. In de warme maanden kunnen de leerlooierijen ontzettend stinken, maar meestal geven ze je wat munt om onder je neus te houden. In de koudere maanden heb je minder last van de stank.

Struin zelf door de medina

Het is ook leuk om zelf door de medina te struinen. Als je door de medina loopt, zal het je ongetwijfeld opvallen dat veel huizen aan de buitenkant vervallen ogen. De buitenkant wordt door de overheid beheerd en alleen de deur is een vorm van status. Eenmaal binnen kom je vaak in een prachtig huis terecht. Ook zal je zien dat veel deuren 2 kloppers hebben: een hoge en een lage. Dit is een oude traditie met een functie. Als een man aanklopte, deed hij dit via de hoge deurklopper. Deze gaf een ander geluid af dan de lage deurklopper. Zo wist de vrouw des huizes dat er een man voor de deur stond en kon ze snel haar hoofddoek omdoen of haar man laten opendoen. Het is leuk om hier op te letten als je door de medina struint. Overigens staat de hele medina op de Werelderfgoedlijst van UNESCO.

Leuk weetje: de vrouwen dragen binnenshuis geen hoofddoek. Dit betekent echter dat ze niet gezien mogen worden door andere mannen. Dat is de reden waarom veel huizen geen of zeer kleine ramen aan de buitenkant hebben. Zo kon niemand stiekem naar binnen gluren. Ook hebben veel huizen daarom een binnentuin. Zo had men vroeger toch een tuin, maar wel eentje waar niemand in kon kijken. Het is daarom aan de buitenkant moeilijk voor te stellen hoe een huis er van binnen uitziet.

Handige tips om te weten als je door de medina wandelt

• Elke doodlopende straat wordt aangeduid met een zeshoekig bordje. Probeer dit soort straatjes, zeker als het donker is, te vermijden.
• Hoe meer je naar beneden loopt, hoe ouder dit gedeelte is. Ze hebben de medina steeds meer uitgebreid en daarbij moesten ze steeds hoger op de heuvel bouwen. Het laagste gedeelte van de medina is dus het oudst.
• De medina bestond ooit uit 1.500 poorten. Deze deden ze vroeger aan het begin van de avond dicht om anderen buiten de stad te houden. Loop je door de medina en kom je een local tegen die aangeeft dat de straat gesloten is? Negeer dit en loop gewoon door, want de poorten gaan al eeuwenlang niet meer dicht.

Bewonder de oude Koranscholen

In Fez vind je 2 eeuwenoude Koranscholen die je als niet-moslim tegenwoordig mag bezoeken: Al Attarine Madrasa (gebouwd in 1323) en Bou Inana Madrasa (gebouwd in 1351). De entree voor beide scholen bedraagt 20 dirham per persoon, omgerekend €1,80. Wil je ze echter niet allebei bekijken? Kies dan voor een bezoek aan Al Attarine Madrasa. Deze school is niet alleen 28 jaar ouder, maar hier kan je ook nog de oude kamers van de scholieren bewonderen en het dakterras op. In Bou Inana Madrasa kan je enkel het binnenplein bekijken en daarom vonden wij dit erg tegenvallen. Los van het binnenplein, wat wel mooi is, krijg je niets mee van de school en dat is erg jammer. Desalniettemin is dit een van de bekendste bezienswaardigheden van Fez en dat is niet voor niets.

Maak een wandeling door Jnan Sbil Gardens

Wil je even aan de drukte van de stad ontsnappen? Maak dan een wandeling door de gigantische tuin Jnan Sbil, gelegen net buiten de oude medina van Fez. De tuin werd in de 19e eeuw aangelegd voor de koning en was via een ondergrondse gang verbonden met het Koninklijk Paleis. In 1917 is de tuin echter publiekelijk worden en hebben er grote renovaties plaatsgevonden. De tuin is tegenwoordig een kleine 8 hectare groot en bestaat uit 3.000 soorten planten en bomen. Ook vind je hier tal van fonteinen. Houd er rekening mee dat de Jnan Sbil Gardens iedere maandag gesloten is.

Als je vanuit de oude medina richting de tuin loopt, loop je onder de Blue Gate door. Dit is een van de bekendste bezienswaardigheden van Fez. De Blue Gate, ook wel Bab Bou Jeloud genoemd, is in 1913 herbouwd door de Fransen als toegangspoort tot de medina. De poort is echter aan de binnenkant (de kant in de medina) niet blauw, maar groen. De groene kleur symboliseert de islam, de blauwe kleur symboliseert de stad Fez.

Bekijk het uitzicht op Fez vanaf de Marinid Tombs

Op ongeveer 30 minuten lopen vanaf de medina van Fez vind je de Marinid Tombs. Deze 14e eeuwse graven komen uit de Marinid-dynastie en werden gebruikt om belangrijke figuren te begraven. Tegenwoordig is het vooral een gaaf viewpoint, waarbij je uitkijkt over de hele medina van Fez. Veel toeristen lopen hierheen om de zonsondergang te bekijken, maar houd er ook rekening mee dat dit niet het veiligste tijdstip is. Er vindt immers best wat criminaliteit plaats en je wilt dan niet in het donker helemaal teruglopen.

De Marinid Tombs liggen in het nieuwe stadsgedeelte van Fez. Dit gedeelte is in 1916 ontstaan toen de Fransen nog in Marokko heersten.

Tips voor overnachten in Fez

Tijdens je dagen in Fez is het natuurlijk het leukste om te overnachten in de oude medina. Hier liggen immers de meest interessante bezienswaardigheden en de leukste restaurants van Fez. Veel hotels liggen net buiten de souks van Fez, maar ik vind het juist leuker om zo dicht mogelijk bij de souks te overnachten. Hier liggen niet alleen alle eettentjes, maar het is in de souks ook altijd gezellig druk (zelfs in de avond). Daardoor is het hier ook wat veiliger. Een fijn hotel met een topligging is Dar Borj, met een mooi dakterras en traditionele kamers. Een kamer boek je vanaf €63 per nacht inclusief een uitgebreid en lekker ontbijt. Een andere hele fijne optie is Dar Settash, gelegen in een prachtig gebouw. Ook dit hotel heeft een topligging in de medina en een kamer boek je vanaf €65 per nacht inclusief ontbijt.

Lekker eten en drinken in Fez

Absoluut het lekkerste restaurant waar wij hebben gegeten in Fez is de Foundouk Bazaar. Hier heb je de mogelijkheid om allerlei hapjes te bestellen die je met elkaar deelt, maar je kunt ook een eigen gerecht bestellen. Het dakterras is sfeervol en ik raad dan ook aan hier te dineren. Een ander goed restaurant voor het diner is La Cave, waarbij je keuze hebt uit pasta’s en traditionele gerechten. Het interieur is niet per se mooi, maar het eten is lekker en goedkoop. Voor de lunch moet je een keer hebben gegeten bij Dar Rafti. Dit hippe tentje heeft heerlijke, gezonde gerechten en je zit hier ontzettend leuk. Wij hebben uren op het dakterras gezeten. Daarnaast is The Ruined Garden een aanrader, een restaurant met een prachtige binnentuin. Tot slot is het Clock Cafe een fijne plek voor een verfrissend drankje tussendoor!

FAQ over wat te doen in Fez

Hoeveel dagen heb je nodig in Fez?

Hoewel Fez de grootste medina van Marokko heeft, biedt de stad niet heel veel bezienswaardigheden. Met 2 volle dagen kan je in principe alles zien en doen in Fez. Aangezien het niet mijn favoriete stad is in Marokko, raad ik zelf slechts 2 nachten aan.

Wat is leuker: Fez of Marrakech?

Zelf vind ik Marrakech vele malen leuker en kleurrijker dan Fez, ondanks dat Fez een stuk ouder is. Niet alleen biedt Marrakech meer bezienswaardigheden, maar ik vond de sfeer hier ook fijner en de straatjes mooier. Hier zijn de meningen echter over verdeeld.